چه تغييراتي در اعصاب فرد مبتلا به اسكيزوفرنيا رخ ميدهد؟

مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان
يكي از تغييرات مهمي كه در مغز افراد مبتلا به اسكيزوفرنيا رخ مي دهد و باعث بروز اختلال در .رفتار و هيجانات وي مي شود بروز تغييرات شيميايي در سيستم عصبي مركزي است. افزايش يا كاهش نامتناسب اين مواد زيستي شيمايي مانع از كاركرد صحيح سیستم اعصاب فرد مي شود.
براي روشن شدن مطلب بهتر است ابتدا بدانيم مغز ما از ميليون ها ميليون سلول عصبي بوجود آمده است.انتهاهاي هر سلول عصبي مانند يك رشته نخ است كه در نقاط ويژه اي از مغز با چندين رشته نخ ديگر اتصال پيدا مي كند.
اتصال سلولهاي مغز با يكديكر به روشهاي مختلفي است، يكي از اين روشهاي اتصال ، پيوند سلول هاي عصبي به وسيله ي مواد شيميايي است كه از طرف يك سلول به سمت سلول ديگر ترشح مي شود. افزايش يا كاهش اين مواد مي تواند اختلال عملكرد در سلول بعدي مغز را ايجاد كند.
بروز اين تغييرات در نهايت باعث اختلال عملكرد در گروهي از سلولهاي مغز مي شود. به عنوان مثال اگر دسته اي از سلولهاي مغز كه مسئول كنترل خشم هستند دچار اختلال عملكرد شوند ، بيمار قادر به كنترل عصبانيت و رفتارهاي پرخاشگرانه خود نخواهد بود.
گروهي از سلولها مسئوليت درك محرك هاي خارجي اعم از بينايي و شنوايي و لامسه را دارند كه فعاليت آنها باعث مي شود تا اشياء خارجي را آن گونه كه هستند ببينيم،‌ بشنويم و يا لمس كنيم. وقتي در كاركرد گروهي از سلولهاي مغز اختلال ايجاد شود، ‌در آن صورت فعاليت خودبخودي در آنها بروز می کند و باعث می شود بدون اين كه محرك خارجي وجود داشته باشد، احساس درك نمايد به عنوان مثال چيزي را ببيند يا بشنود كه وجود خارجي ندارد يا به عبارت ديگر فرد دچار توهم بينايي يا شنوايي شود.
از سوي ديگر گروهي از سلولها مسئوليت تحليل و تفسير واقعبينانه از وقايع خارجي را برعهده دارند. در صورت اختلال در عملكرد اين گروه از سلولها، تفكر دچار اختلال مي شود و باورهاي نادرست كه كيفيت هذياني دارند بروز مي كنند. به عنوان مثال شخص مبتلا به بيماري بدون وجود هيچ دليل منطقي گمان مي كند كه «نيروهاي شيطاني در تعقيب او بوده و قصد صدمه زدن به او يا خانواده اش را دارند. يكي از مواد شیمیایی كه افزايش آن باعث اختلال در عملكرد اين گروه از سلولها مي شود دوپامين نام دارد. افزايش دوپامين در مناطق خاصي از مغز باعث بروز هذيان يا توهم مي شود.
با كم كردن دوپامين از طريق مصرف دارو، پس از 4 تا 6 هفته هذيان ها و توهمات كم شده و يا پاك مي شوند و بيمار متوجه مي شود كه افكار و يا ادراكات غيرواقعي داشته است.
تاكنون موارد متعددی از مواد شيمايي مغز را كه در بروز علايم بيماري اسكيزوفرنيا دخالت دارند، شناسايي كرده اند كه از آن ميان دوپامين، سروتونين، نوراپي نفرين، گلوتامات را مي توان نام برد. تغيير مقدار اين مواد در نقاط مختلفی از مغز، مي تواند علايم بيماري را ايجاد كند.
اين تغييرات در تمامي مغز بيماران بروز نمي كند بلكه نواحي ويژه اي از مغز دچار تغييرات كاركردي مي شوند. قسمت پيشاني مغز از جمله اين نواحي است.
در فرد مبتلا به اسكيزوفرنيا فعاليت قسمت پيشاني مغز كم مي شود، از اين رو بيماران با كاهش انگيزه، و كاهش تمركز فكر مواجه مي شوند.
علت اين تغييرات چيست؟
تاكنون علت بيماري اسكيزوفرنيا يعني عاملي كه باعث اين تغييرات شيميايي مغز مي شود شناخته نشده است. با رشد و پيشرفت علمي و كشف بيشتر تغييرات شيمايي مغز داروهاي جديدتري ساخته مي شوند كه هم تأثير بهتري در درمان علايم بيماري دارند و هم عوارض كم تري را در بيمار ایجاد مي كنند.با عنايت به موارد فوق معلوم مي شود كه درمان دارويي جز اصلي درمان در بيماري اسكيزوفرنيا است پس آن را جدي بگيريم.